Het tragische verleden van Jakub Blaszczykowski | OneFootball

"Hij heeft vaak gezegd dat hij haar zou ombrengen", vertelt Jakub Blaszczykowski aan de gerespecteerde Malgorzata Domagalik. De 61-jarige Poolse journalist heeft met Kuba, zoals de bijnaam van Blaszczykowski luidt, afgesproken om aan zijn biografie te werken. De aanvaller, toen nog speler van Borussia Dortmund, spreekt voor het eerst in detail over het ondenkbare, het afschuwelijkste dat de voetballer in zijn jonge leven heeft meegemaakt. Op 10-jarige leeftijd moet hij toekijken hoe zijn moeder wordt neergestoken door zijn vader Zygmunt. Goal's WK gids: Alle info over de deelnemende landen "Ik was binnen met bouwblokken aan het spelen, het raam stond op een kier en plotseling hoorde ik een gesprek", kan Kuba zich die noodlottige dag in augustus 1996 nog herinneren. "Ik kon meteen horen wie er aan het woord was. Ik bevroor en ik hoorde hoe ze ruzie maakten. Toen hoorde ik ineens een schreeuw." Als de jongen zonder schoenen naar buiten rent om zijn moeder Anna te helpen, is het al te laat. "Het voelt voor mij alsof ze in mijn armen is gestorven. Ze haalde nog drie keer adem en toen werd het plotseling stil..."

15 jaar cel voor Zygmunt Blaszczykowski

Zijn vader wordt wegens moord veroordeeld tot vijftien jaar gevangenisstraf. De kleine Kuba is tijdens het proces getuige, waardoor telkens weer die gruwelijke beelden van zijn stervende moeder terugkomen in zijn gedachten. In die periode lijkt hij zijn grote passie kwijt te raken. De voetbalgekke blonde jongen wilde zijn droom najagen om ooit prof te worden. "Ik ging dagelijks vanuit ons dorp Truskolasy naar de voetbaltraining in de stad Czestochowa. Twee uur heen en twee uur terug, zes keer per week. Dan lag ik 's avonds pas om tien of elf uur in bed", vertelt hij in een interview met 11Freunde. "Maar na de dood van mijn moeder ben ik twee of drie maanden helemaal niet meer naar de training geweest."

Dat hij het uiteindelijk toch tot profvoetballer heeft geschopt, heeft Blaszczykowski vooral te danken aan zijn oom Jerzy Brzeczek. De Poolse international blijft zijn neefje in deze moeilijke tijd aanmoedigen om, in de letterlijke zin van het woord, aan de bal te blijven. "Hij overtuigde me om mee te doen aan een groot scoutingstoernooi. De grootste talenten van het land deden mee, dus ging ik ook. Ik werd tot de beste speler van het toernooi uitgeroepen", aldus Kuba. "Toen we weer thuis waren, zei mijn oom: 'Heb je gezien wat je allemaal kan? En hoe goed je kan zijn als je regelmatig traint?' Die dag heeft me heel veel kracht gegeven." Oom Jerzy was aanvoerder van de nationale ploeg van Polen die in 1992 een zilveren medaille veroverde op de Olympische Spelen in Barcelona. Behalve hij is ook oma Felicja, waar Jakub en zijn broer Dawid na de dood van hun moeder gaan wonen, de drijvende kracht die haar kleinzoon altijd steunt. "Zij heeft de familie bij elkaar gehouden, zoals de wortels van een boom. Van haar heb ik geleerd om nederig te zijn. Ze is trouwens ook helemaal voetbalgek en mijn grootste criticus", zegt de 97-voudig international tegen 11Freunde.

Gornik-profs stelen geld van jonge spelers

Als 16-jarige jongen staat Kuba onder contract bij Gornik Zabrze, maar al snel besluit hij de gerenommeerde club te verlaten om bij vierdeklasser KS Stradom Czestochowa te gaan voetballen. Qua niveau dus meerdere stappen terug; een ongewone beslissing voor een jonge talentvolle speler. Het was 'geen makkelijke tijd', vertelt Blaszczykowski. Hij onthult dat oudere spelers van Gornik geld stalen van hun jongere teamgenoten en dat ze zelfs wel eens klappen kregen. Twee jaar later verhuist Kuba opnieuw naar een club op het hoogste niveau. Wisla Krakau ziet dat hij veel potentie heeft. Daar is Blaszczykowski in eerste instantie erg onder de indruk van zijn omgeving. "Het team telde vijf of zes internationals en ze waren regerend kampioen. Ik wist eerst niet hoe ik die gasten moest aanspreken. Meneer Sobolewski? Meneer Frankowski? Maar na één of twee dagen was dat wel over. Mauro Cantoro zei eens na de training tegen onze coach: 'Waar komt die jongen vandaan? Het kan niet dat hij op het vierde niveau heeft gespeeld'."  Meteen in zijn eerste seizoen bij de Poolse traditieclub wint Kuba met zijn teamgenoten de landstitel en hij maakt bovendien zijn eerste competitiedoelpunt. In de volgende twee jaren blijft de vleugelspeler zich ontwikkelen. Hij blinkt vooral uit in het voorbereiden van doelpunten en hij krijgt de bijnaam 'kleine Figo'. In 2007 meldt Borussia Dortmund zich in Krakau en die club haalt Blaszczykowski voor ongeveer drie miljoen euro naar Duitsland.

"Ik dacht eerst dat Dortmund misschien een kleinere club was, omdat ze geen Europees voetbal speelden. Maar mijn oom zei al tijdens de onderhandelingen: 'Kuba, Dortmund is een topclub! Fantastisch stadion, geweldige fans en een rijke geschiedenis.' Na een paar weken in Dortmund had ik dat inderdaad ook wel in de gaten." In het zwart-gele tenue groeit Blaszczykowski al snel uit tot een publiekslieveling, onder meer vanwege zijn uitstekende band met trainer Jürgen Klopp. "Ik kon heel goed met hem opschieten, zoals iedereen dat eigenlijk wel kon. BVB was op dat moment een soort familie. En Jürgen was de vader. Ik ben in die tijd niet alleen op sportief gebied beter geworden, ik heb me ook als mens verder ontwikkeld."

Op een zijspoor bij Thomas Tuchel

Acht jaar is Kuba een vaste waarde in de ploeg die in 2011 en 2012 de Bundesliga wint. Daarna belandt hij onder de nieuwe coach Thomas Tuchel op het tweede plan. Kort nadat zijn biografie verschijnt, vertrekt de nu 32-jarige speler in augustus 2015 op huurbasis naar Fiorentina. Wanneer Tuchel ook na Blaszczykowski's terugkeer in Dortmund geen plek voor hem heeft, stapt hij over naar VfL Wolfsburg, dat vijf miljoen euro voor hem betaalt. Deze zomer is hij met Polen van de partij op het WK in Rusland, waar zijn land tegen Senegal, Colombia en Japan gaat spelen. Ondanks zijn succesvolle carrière denkt Kuba nog regelmatig aan die verschrikkelijke tragedie in augustus 1996. "Dat is altijd aanwezig, dat mag je niet vergeten. Ik zeker niet. Ik wíl het ook niet vergeten, want wat ik heb meegemaakt, is van mij en niemand kan het van me afpakken", wordt hij in zijn biografie geciteerd. Hij vertelt ook dat hij meerdere keren heeft nagedacht over hoe het drama wellicht voorkomen had kunnen worden. "Soms heb ik me afgevraagd of ik het had toegelaten wat bij ons thuis is gebeurd, als ik toen ouder was geweest. Ik gaf mezelf wel eens de schuld dat ik niet in staat was om iets te doen", zegt Blaszczykowski. "Ik herinner me dat ik kort voor haar dood een legpuzzel aan het maken was en dat zij bezig was met een kruiswoordpuzzel. Alsof ik een soort voorgevoel had, zei ik tegen haar: 'Mama, ik weet niet wat ik zou moeten als ik jou zou verliezen'. En toen begon ik te huilen."

"Ik lag drie dagen en nachten in bed en voelde me verlamd"

Met zijn vader sprak Kuba nooit meer. In 2012 kwam Zygmunt weer vrij en kort daarna stierf hij. Maar dat betekent niet dat voor Blaszczykowski het hoofdstuk is afgesloten. "Dat gaat gewoon niet en ik wil het ook niet. Maar ik wil me ook niet telkens afvragen waarom het is gebeurd. Na de hele gebeurtenis lag ik drie dagen en nachten in bed, alsof ik verlamd was. Maar op een gegeven moment besefte ik dat het leven verder moest gaan." Het is een credo dat Jakub typeert. "Wat er in je leven ook gebeurt, welke obstakels je ook tegenkomt, het belangrijkste is om nooit op te geven, maar gewoon door te gaan." Als Blaszczykowski een doelpunt maakt, kijkt hij nog altijd met de handen omhoog naar de hemel, waar zijn moeder over hem waakt. Ze zou niet trotser kunnen zijn op alles wat haar zoon heeft bereikt. Op zulke momenten, als hij zijn geliefde moeder weer in gedachten heeft, is er ondanks de duizenden toeschouwers om hem heen even een paar seconden stilte. Vreedzame stilte.